Nitki z włókien odcinkowych — przędza.
Najstarszym sposobem przędzenia było skręcanie włókien za pomocą palców i wrzeciona w nić. Dopiero w XVI w. wynaleziono kołowrotek, który ułatwił prace prządek i uczynił ją bardziej wydajną. Pierwszą maszynę przędzalniczą wynaleziono w XVIII w. Obecnie przemysł włókienniczy dysponuje nowoczesnymi przędzarkami, jest w pełni zmechanizowany i zautomatyzowany. Proces wytwarzania przędzy z włókien odcinkowych obejmuje kilka etapów:
• rozluźnianie masy włókien, usuwanie zanieczyszczeń (np. resztek torebek nasiennych z bawełny, paździerzy z lnu) oraz sporządzanie mieszanki (włókna oczyszczone i rozluźnione);
• układanie włókien równolegle (czesanie) i formowanie z nich taśmy (włókna ułożone równolegle);
• stopniowe rozciąganie i skręcanie taśmy w celu uzyskania niedoprzędu (włókna ułożone równolegle i lekko skręcone);
• stopniowe rozciąganie i skręcanie niedoprzędu w celu uzyskania przędzy (włókna skręcone);
• wykończanie przędzy (nawilżanie, motanie, nitkowanie, przewijanie, pakowanie).
Rodzaj i przebieg poszczególnych procesów zależy od rodzaju włókien, ich długości oraz przeznaczenia przędzy. W zależności od długości przerabianego włókna rozróżnia się zgrzebny lub czesankowy system przędzenia.
Systemem zgrzebnym przerabia się krótsze włókna wełny, bawełny, lnu oraz ich mieszanki z odcinkowymi włóknami sztucznymi, syntetycznymi i włóknami ponownymi. Otrzymana przędza nosi nazwę przędzy zgrzebnej.
Dłuższe włókna wełny, bawełny, lnu oraz mieszanki tych włókien z włóknami sztucznymi i syntetycznymi przędzie się systemem czesankowym, w którym najważniejszą operacją jest czesanie włókien. Otrzymana w ten sposób przędza nosi nazwę przędzy czesankowej.
Przędza zgrzebna jest bardziej puszysta, słabiej skręcona, bardziej miękka i mniej wytrzymała na rozerwanie niż przędza czesankowa. Przędzę zgrzebną wykorzystuje się do wyrobu grubszych i cieplejszych tkanin, o powierzchni bardziej puszystej. Z przędzy czesankowej wyrabia się cienkie tkaniny o gładkiej powierzchni, np. wysokogatunkowe tkaniny wełniane.
Zmodyfikowanym sposobem przędzenia nitek jest przędzenie bez-wrzecionowe. Najczęściej stosowaną metodą przędzenia bezwrzeciono-wego jest tzw. metoda otwartego końca. Polega ona na przyłączaniu się pojedynczych włókien do wirującego końca przędzy, co powoduje skręcenie i łączenie się włókien w nitkę. Przędze bezwrzecionowe mają inną strukturę niż przędze otrzymywane tradycyjnymi metodami oraz mniejszą wytrzymałość. Otrzymywane tą metodą przędze, to przede wszystkim przędze grube.
A Innym rodzajem przędzy są tzw. przędze rdzeniowe, utworzone z przędzy ciągłej, tzw. rdzenia (najczęściej z włókien chemicznych) oraz oplotu Wykonanego z włókien naturalnych lub chemicznych ciętych. Wytwarzanie przędzy rdzeniowej polega na owinięciu rdzenia oplotem.
Charakterystycznymi procesami, które składają się na wykończanie przędzy są: nawilżanie przędzy, motanie, nitkowanie, przewijanie i pakowanie.
Nawilżanie przędzy prowadzi do uzyskania przez nią właściwej dla niej wilgotności.
Celem motania jest zwinięcie przędzy w motki w przypadku, gdy jest ona poddawana dalszym procesom wykończania, np. farbowania, bielenia.
Nitkowanie polega na skręceniu dwu lub więcej nitek w jedną nić. Może być stosowane w celu zwiększenia wytrzymałości nitki oraz osiągnięcia różnych efektów, np. uzyskania nitek ozdobnych.
Przewijanie polega na nawinięciu przędzy na elementy, które stanowią wyposażenie urządzenia służącego do wytwarzania tkanin.